Nguyên mặt đất chúng ta đang đứng, trải cả tỷ năm, vài triệu năm lại tạo lên những lớp đá, đất hay sỏi khác biệt, và phủ lên nhau thành từng lớp, tùy từng nơi mà các lớp khác nhau, nơi sâu sâu là 1 lớp than, nơi là lớp quặng sắt, nơi thì phà ơi, có kim cương, nơi khác đơn giản chỉ là bùn hay đá.
Những lớp này bám với nhau bằng 1 lực kết dính kêu bằng Ma sát. khi mưa nhiều ngấm xuống, lực này yếu đi, các lớp đất đá sẽ trượt xuống, như anh em trượt cỏ ở đồng mô, có thể quần bò anh em ko trượt đc, nhưng nếu ngồi lên 1 miếng mo cau, anh em sẽ trượt băng băng, mo cau nó trơn mà.
Đất lở có nhiều nguyên nhân, mà nhiều nhất là dính mưa dài ngày. và đất chỉ trôi từ cao xuống thấp, các sườn núi luôn dính landslide.
Khi chưa từng có con người thì đất đã lở ùm ùm rồi, chặt rừng hay ko đéo liên quan, thậm chí rừng quá dày sẽ giữ nước mưa và thả ra từ từ, đất ngậm nước lại dễ bị sạt lở hơn, khác với anh em đồi trọc nước vào trôi tuột như đầu trọc gội đầu trơ gan cùng tuế nguyệt.
Cả vùng đất Nam kì nguyên là đầm lầy, đã tạo lên bởi các vụ lở đất này, đất lở ùm ùm thành lũ, mang phù sa ra sông mê kông, bồi đắp thành đồng bằng Nam bộ, và vì nó là đầm lầy lên chỉ mặt đất phía trên là cứng, phía dưới toàn bùn, anh em xây dựng không thích điều này vì Phà ơi, khoan 20 mét sâu vẫn thấy bùn, rất tốn kém khi làm móng nhà cao tầng hay cầu hay đường cao tốc.
Và cho tới tận bây giờ, ngày nào ở Nam kì cũng có nhà trôi òm òm xuống sông do lở đất, của thiên trả địa là thường.
Mưa dài ngày khiến tây bắc lở đất là thường, mình xưa lái xe đi TâyBắc mùa mưa vẫn dính, phải chờ nguyên ngày để dọn đất, lũ khách Kinh kêu khổ ầm trời, khách người Mông thần thánh thì đéo phiền lắm, chỉ nửa giờ họ làm xong cái chòi và phản tre, lôi thuốc phiện nằm bú phì phèo, lở đất thêm 3 ngày nữa thì họ cũng đéo phiền.
Mà nhiều anh chị rất gà, khi có 1 vụ lở đất, thì anh chị đứng ngay sát nó, seo phi với bình luận ỏm tỏi, mà đéo hiểu rằng khi đất sụp xuống, nó đã tạo 1 chấn động tới lớp đất đá kế cận, và khả năng sụp tiếp là rất cao, thấy lở đất thì cài số lùi, cách xa nó cỡ vài km, đừng ở gần chỉ chỏ chết lại bảo tại số.
Vậy chứ lở đất có tránh được không ??
Có chứ, nếu bạn làm nhà sát sườn núi, có vài hiện tượng báo trước.
- 01 : cửa chính của sổ tự nhiên kẹt.
Bạn đéo mở đc hoặc mở rất khó. Do nhà các bạn đã bị méo, cửa hình chữ nhật hay vuông đang hóa thành hình bình hành, đó là chân móng nhà bạn đang bị hẫng 1 bên do đất đã trôi mẹ đi hết vì nước ngầm, nếu trời mưa dầm dề thì thu dọn hết đồ quý và chuồn, cố ở thì : "đừng trách người ơi.. có chăng.. hãy trách mình ngu thôi..."
- 02 : cây tự nhiên bị ngiêng.
Nếu đi đà lạt, ven các sườn núi ngày mưa, anh chị sẽ thấy ngay thông đà lạt bị nghiêng 1 cách dị thường, đó là đất đang bị slide, mặt trên hoặc dưới, 1 trong 2 hoặc cả 2 đang bị trượt, cây sẽ mất dáng thẳng tự nhiên nó, nếu nhà bạn ở sườn núi và cây đang nghiêng, thì cũng thu dọn bồ đoàn và chuồn, nó sắp ụp xuống đầu bạn đó.
03- nước tự nhiên sùi lên mặt đất dù đéo mưa, tường tự nhiên nứt, dây diện đang căng tự nhiên chùng, cầu thang tự nhiên lên ọp ẹp khi bước lên vv, 1 loạt các thông báo đó cho thấy nhà bạn đất xung quanh đang bị trôi dần, chuồn thôi.
Và cuối cùng là tiêng động rất to do đất đá va nhau, lúc này nó sẽ sập ngay lập tức, hãy bung của mà chạy, đang xoạc cũng chạy, cố mặc quần là chết.
Kĩ năng sống của anh em dân tộc rất tốt, đánh hơi thấy lở đất là dắt díu nhau chuồn ngay, thế anh em mới tồn tại đc cả vạn năm, như vụ 115 anh em ở Cốc Lầu, Lào cai đã bùng kịp lên vùng an toàn trước khi lở đất chôn vùi cả bản, anh em tưởng bà con tiêu tùng hết rồi chưa kịp khóc thì hóa ra bà con đang ung dung trên đỉnh núi ăn dê béo diệu ngô cùng mèn mén.
Nhiều ae kinh tộc lên vùng cao làm kinh tế mới kỹ năng sinh tồn kém thì thôi coi như làm phù sa trả về đất mẹ, đời người có mấy gang tay.
Và kiệt lặc lão quái lại hỡi ôi, mở 1 chai vang xem bà con dọn bùn rồi quay về cuộc sống hoan hỉ thường ngày, lũ đến, lũ đi, chỉ có cao ngô hạ thổ và chả chó là trường tồn với mùa thu tháng 9
Quảng Nguyễn, 18/11/2025
){kind=link}
0 Nhận xét